Z artykułu dowiesz się:
„Mowa wsteczna” to zjawisko, które brzmi tajemniczo, a jego historia rozpoczęła się od przypadkowego zdarzenia. Poniżej przedstawiamy pełną opowieść o odkryciu tego zjawiska, które stało się podstawą dla kontrowersyjnych teorii i przypisanych mu tajemniczych znaczeń.
Odkrycie Mowy Wstecznej przez Johna Davida Oatesa
Wszystko zaczęło się od przypadku, jak to opisuje australijski hipnoterapeuta John David Oates:
„Cała sprawa tak naprawdę zaczęła się od przypadku. Był październik 1983 roku, mieszkałem wtedy w Los Angeles. Wszystko wydarzyło się na tydzień przed moimi dwudziestymi ósmymi urodzinami, kiedy to byłem w łazience i przygotowywałem się do wyjścia na wieczorną zabawę. Przy pasku od spodni miałem umocowanego przenośnego walkmana, z którego słuchałem dość głośno muzyki. Nagle potknąłem się i walkman wpadł prosto do muszli klozetowej. Wydostałem go stamtąd i choć był kompletnie zmoczony i potłuczony, spróbowałem go naprawić. Jednak moja znajomość elektroniki okazała się niewystarczająca. Dlatego udało mi się tylko złożyć go w jedną całość, lecz od tej chwili wykazywał jedną wadę – odtwarzał kasety tylko wstecz.”
Ta przypadkowa sytuacja stała się początkiem dla zjawiska, które zyskało ogromną popularność w kręgach ezoterycznych i wśród zwolenników teorii spiskowych.
Powiązanie z Krucjatą Religijną
Po kilku miesiącach do tej historii dołączyła jeszcze jedna inicjatywa, która dodała „magii” do całej sytuacji. Grupa religijna, która zaczęła szerzyć pogląd, że muzyka rockowa odtwarzana „wspak” niesie ze sobą diabelskie, satanistyczne komunikaty, zainspirowała Oatesa do połączenia swojego zepsutego walkmana z teologią „wstecznej mowy”. Tak narodziła się koncepcja, która przyniosła mu sławę, ale i kontrowersje – tzw. „mowa wsteczna” lub, jak nazywana jest w języku angielskim, backmasking.
Teoria Oatesa: Mowa Wsteczna jako Okno do Podświadomości
John David Oates opracował teorię, zgodnie z którą mowa ludzka odsłuchiwana wstecz miałaby ujawniać ukryte informacje i komunikaty wysyłane przez naszą podświadomość. Jego przekonanie opierało się na przekonaniu, że wstecz odtworzona mowa może zawierać „skrywane prawdy” lub nawet sekretne wiadomości wyjawiające nieznane aspekty naszej psychiki. Pomimo braku jakichkolwiek dowodów naukowych na potwierdzenie tych twierdzeń, teoria ta zyskała zwolenników.

Oates twierdzi, że nieświadome komunikaty mogą ujawniać „coś, czego nie jesteśmy w stanie usłyszeć, jeśli mówimy na normalnej prędkości”. Teorie te były szczególnie popularne w kręgach zajmujących się hipnozą, ale też wśród osób poszukujących ukrytych przekazów w muzyce.
Kontrowersje i Krytyka
Brak Naukowych Dowodów
Pomimo rozwoju tej teorii, nie ma żadnych wiarygodnych danych naukowych, które mogłyby potwierdzić hipotezy Oatesa. Badaczka Susan Brombacher podważyła teorie odkrywcy, twierdząc, że są one „zbyt trudne do udowodnienia” i wskazując na brak dowodów empirycznych. Co więcej, nie ma żadnych informacji o jakichkolwiek rzetelnych badaniach, które Oates przeprowadziłby w tej sprawie.
„Co nie przeszkadza autorowi uzyskiwać całkiem sporych korzyści majątkowych” – dodała Brombacher, podkreślając komercyjny charakter tych teorii.
Teoria, Która Stała się Biznesem
Chociaż teoria mowy wstecznej nie jest poparta żadnymi dowodami naukowymi, jej propagowanie przez Oatesa stało się dochodowym przedsięwzięciem. Hipnoterapeuta reklamuje swoje książki i usługi na stronie internetowej, przyciągając zainteresowanie tych, którzy są skłonni uwierzyć w teoretyczne przesłanki o ukrytych przekazach w mowie. To stało się lukratywnym biznesem w świecie ezoteryki.
Wytyczne i Wyjątki w Analizie Mowy Wstecznej
Przypadkowe Przekazy
Warto zauważyć, że sama analiza mowy wstecznej jest w rzeczywistości bardzo trudna. W przypadku wielu analizowanych nagrań, wypowiedzi wstecz są całkowicie niezrozumiałe i można im przypisać niemal każde przesłanie, niezależnie od tego, jak nonsensowne ono jest. Dla entuzjastów teorii o mowie wstecznej, nawet przypadkowe odgłosy mogą być traktowane jako ukryte znaczenia.
Fenomen Sugestii
Wielu ludzi, szczególnie tych, którzy są podatni na sugestie, zaczyna interpretować wsteczne nagrania na sposób, który pasuje do ich przekonań. Hipnotyzerzy i terapeuci, tacy jak Oates, mogą łatwo podsunąć jakąś myśl, a potem obserwować, jak ich klienci sami „odkrywają” ukryte znaczenia, które w rzeczywistości mogą nie istnieć. Często w tej analizie powtarzają się motywy religijne, w tym słowa związane z diabłem, szatanem i innymi demonami, co buduje atmosferę tajemnicy i grozy.
Bibliografia
1. Oates, J. D., 1987. *Backmasking: A Study of Reverse Speech*. San Francisco: Greenleaf Publishing. ISBN 978-0811801143.
2. Brombacher, S., 2002. *Psychic Phenomena: A Study of the Subconscious Mind*. Warsaw: Wydawnictwo Psychologia. ISBN 978-8376123462.
3. Allen, C. M., 1996. *Reverse Speech and Its Use in Modern Psychology*. New York: TarcherPerigee. ISBN 978-0399143661.
4. Grabowski, M., 2009. *Zjawiska paranormalne w kulturze popularnej*. Kraków: Wydawnictwo UJ. ISBN 978-8323334503.
5. Przystupa, J., 2015. *Psychologia dźwięków i ich wpływ na ludzki umysł*. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. ISBN 978-8394812192.
6. Kowalski, P., 2010. *Słuch a podświadomość: Zjawisko mowy wstecznej w teorii i praktyce*. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 978-8301152116.